4.3. Ocena trudności w sporządzaniu w polskiej praktyce gospodarczej rachunku przepływów pieniężnych według Międzynarodowego Standardu Rachunkowości nr 7: 329 Rozdział V. Nowy wymiar sprawozdawczości przepływów pieniężnych – propozycja modelu: 332 1. Ramy tworzenia modelu sprawozdawczości przepływów pieniężnych: 332: 1.1. Gos W., Rachunek przepływów pieniężnych w świetle Krajowego Standardu Rachunkowości, Difin, Warszawa 2004. Gos W., Rachunek przepływów pieniężnych, Difin, Warszawa 2011. Grzelak K., Karmańska A., Analiza sprawozdania z przepływów pieniężnych, "Vademecum Przedsiębiorcy i Podatnika" nr 4 z kwietnia 1996 roku. Rachunek przepływów pieniężnych (z ang.: statement of cash flow) jest elementem sprawozdania finansowego ukazującym mechanizmy kształtowania zmian zasobów środków pieniężnych , które pozostają do dyspozycji jednostki gospodarczej. W rachunku tym wykazuje się strumienie pieniężne wpływające do jednostki oraz strumienie Rachunek przepływów pieniężnych to element sprawozdania finansowego, który informuje jego użytkownika o rzeczywistym przepływie gotówki w jednostce. Takich informacji nie pozyska się z rachunku zysków i strat, który informuje tylko o zyskach i stratach, ale nie pokazuje faktycznego przepływu pieniądza. Szkolenie omawia przepisy regulujące sporządzanie rachunku przepływów pieniężnych oraz ukazuje metody jego sporządzania. Kontakt. Klaudia Pliszka. Koordynator szkoleń finansowych. Adres e-mail: klaudia.pliszka@pl.ey.com. Numer telefonu: +48 510 201 302. Cena. 480.00 PLN netto. 590.40 PLN brutto. W pozostałych przypadkach wpływy z tytułu dotacji wykazuje się jako przepływy z działalności finansowej. Wykorzystanie przyznanych dotacji wykazuje się w rachunku przepływów pieniężnych jako wydatek zaliczany do odpowiedniego rodzaju działalności (operacyjnej lub inwestycyjnej), zgodnie z przeznaczeniem dotacji. 7.3. Ogłasza się uchwałę nr 16/2017 Komitetu Standardów Rachunkowości z dnia 12 września 2017 r. w sprawie przyjęcia aktualizacji Krajowego Standardu Rachunkowości nr 1 Rachunek przepływów pieniężnych, stanowiącą załącznik do komunikatu. Załącznik do komunikatu Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 27 października 2017 r. (poz. 216 MZN5Hy. Dla przedstawienia rachunku przepływów pieniężnych w gospodarstwie rolniczym czy ogrodniczym niezbędne jest wyjaśnienie i rozróżnienie kategorii ekonomicznych związanych z nakładami, kosztami, wydatkami i wpływami. Bywa bowiem, że w potocznym rozumieniu nie rozróżnia się trzech pierwszych kategorii i używa ich zamiennie. Oprócz wyjaśnień poszczególnych pojęć, poniżej znajduje się również przykład struktury wpływów oraz wydatków pieniężnych w gospodarstwach sadowniczych. Nakłady oznaczają zużycie siły roboczej, środków trwałych, materiałów, a także środków pieniężnych i wyrażane są w różnych jednostkach naturalnych. Z tego powodu nie można ich sumować. Poszczególne elementy mają określone ceny, stąd zużycie czynników produkcji można sumarycznie wyrazić w mierniku wartościowym. Dochodzimy tym samym do pojęcia kosztów. Koszty są kategorią ekonomiczną, która oznacza wyrażoną w pieniądzu wartość zużytej pracy ludzi, środków trwałych oraz materiałów, usług obcych, a także zaangażowanie środków pieniężnych wynikające z obciążenia jednostki wytwórczej (z tytułu ubezpieczeń, podatków kosztowych, opłat czynszowych, itp.). Koszty związane są z normalną działalnością jednostki, obejmują wszystkie fazy procesu gospodarczego w przedsiębiorstwie, a więc zaopatrzenie, produkcję oraz sprzedaż. Wydatek należy odróżnić od pojęcia kosztów. Ten pierwszy oznacza rozchód środków pieniężnych z kasy lub rachunku bankowego jednostki gospodarczej w związku z zapłatą za określone składniki majątkowe lub usługi, a także regulowanie różnych zobowiązań. Pojęcie to jest szersze od kosztów, ponadto jedne i drugie powstają w różnym czasie. Nie wszystkie wydatki są jednocześnie kosztami. Kosztami nie są na przykład: spłata kredytu bankowego czy uregulowanie zobowiązań z tytułu podatku dochodowego. Ponadto istnieje zazwyczaj rozbieżność między czasem wydatkowania środków pieniężnych, na przykład na zakup nawozów czy środków ochrony roślin, a terminem ponoszenia kosztów z racji zużycia tych materiałów w produkcji. Ruch środków pieniężnych w przedsiębiorstwie czy gospodarstwie odbywa się poprzez wpływy (wpłaty) lub wydatki (wypłaty) gotówki z kasy lub konta bankowego. Nie można postawić znaku równości między przychodem ze sprzedaży a wpływem pieniędzy, podobnie jak nie można utożsamiać kosztów z wydatkami. Przychód ze sprzedaży powstaje w momencie, kiedy produkty są odstawione i zostanie wystawiona faktura za ich sprzedaż. Wystawienie faktury nie jest równoznaczne z zapłatą. Najczęściej sprzedaż odbywa się z odroczonym terminem płatności, stąd wpływy środków pieniężnych z tytułu sprzedaży realizowane są po upływie znacznego czasu. Wpływy (wpłaty) to wszystkie środki pieniężne, które dopływają do kasy gospodarstwa (lub na konto w banku), powiększone o wartość transakcji rozliczonych w formie wymiany naturalnej za produkt, rzecz lub usługę przekazaną partnerowi rynkowemu. Wpływy obejmują także otrzymane kredyty bankowe oraz pożyczki. Saldo przepływu środków pieniężnych (tzw. strumienie pieniężne) jest różnicą pomiędzy wpływami i wydatkami, czyli wpłatami i wypłatami w określonym czasie, zazwyczaj w okresie kwartału lub roku. W gospodarstwie rolniczym można wyróżnić cztery zasadnicze rodzaje strumieni pieniężnych — związane z działalnością operacyjną, inwestycyjną, finansową oraz prywatną (osobistą) właścicieli gospodarstwa. Działalność operacyjna dotyczy podstawowej działalności gospodarstwa rolniczego. Saldo przepływu pieniędzy z tej działalności jest różnicą pomiędzy środkami pieniężnymi otrzymanymi i wydatkowanymi z gospodarstwa. Wpływy obejmują wszelkie wpłaty od odbiorców z tytułu sprzedaży produktów roślinnych, zwierzęcych i działalności ubocznej (np. świadczonych usług rolniczych). Natomiast wypłaty obejmują określone wydatki środków pieniężnych na regulowanie zobowiązań za zakupione nawozy, środki ochrony roślin i inne materiały oraz na usługi produkcyjne, wypłaty wynagrodzeń i świadczeń na rzecz pracowników najemnych, opłacenie podatków, składki ubezpieczenia społecznego i zdrowotnego oraz inne wydatki gotówkowe (np. zapłacone czynsze za wydzierżawienie na potrzeby gospodarstwa rolniczego obcych środków produkcji). Działalność inwestycyjna związana jest ze zmianami w majątku trwałym i sprowadza się do operacji gotówkowych i bezgotówkowych dotyczących zakupu i sprzedaży takich jego składników jak: maszyny, urządzenia, ciągniki, samochody, komputery czy oprogramowanie, a także papiery wartościowe. Saldo przepływu pieniędzy z działalności inwestycyjnej jest zatem różnicą pomiędzy wpływami i wydatkami odnoszącymi się do składników majątku trwałego. Działalność finansowa obejmuje pozyskiwanie środków finansowych ze źródeł zewnętrznych czyli zaciąganie i spłacanie kredytów bankowych oraz pożyczek, regulowanie odsetek, opłat i prowizji od zaciągniętych pożyczek i kredytów, a także uzyskiwanie oprocentowania z lokat pieniężnych. W rezultacie saldo przepływu środków pieniężnych z działalności finansowej jest różnicą pomiędzy wpływami i wydatkami (wpłatami i wypłatami) odnoszącymi się do kredytów, pożyczek oraz lokat. Działalność prywatna dotyczy wszelkiej pozostałej działalności, która nie ma bezpośredniego związku z gospodarstwem rolniczym, a wynika z więzi gospodarstwa rolniczego i domowego w rolniczych przedsiębiorstwach rodzinnych. Źródła wpływów środków pieniężnych z działalności prywatnej obejmują między innymi zarobkowanie poza gospodarstwem, świadczenia emerytalno-rentowe, otrzymane darowizny oraz spłaty rodzinne. Wydatki związane są z utrzymaniem rodziny, prowadzeniem gospodarstwa domowego, a zatem z zaspokojeniem potrzeb konsumpcyjnych członków rodziny. WIELKOŚĆ I STRUKTURA WPŁYWÓW ORAZ WYDATKÓW PIENIĘŻNYCH W GOSPODARSTWACH (ŚREDNIA Z 34 GOSPODARSTW) W tabeli przedstawiono wielkość i strukturę wpływów oraz wydatków pieniężnych w wybranych gospodarstwach sadowniczych na Lubelszczyźnie. Z zestawienia wynika, że podstawowym źródłem środków pieniężnych jest bieżąca działalność produkcyjna gospodarstwa ogrodniczego, czyli działalność operacyjna obejmująca przychody za sprzedane produkty roślinne, zwłaszcza owoce: jabłka (około 80%), wiśnie i śliwki (około 11,8%) oraz maliny i porzeczki (prawie 9%). Udział wpływów pieniężnych pochodzących z produkcji owoców wynosił średnio 73,5% ogółu wpływów pieniężnych osiąganych przez przeciętne badane gospodarstwo (udział tych wpływów w działalności operacyjnej — 89,8%). Znaczącym źródłem wpływów pieniężnych była działalność prywatna, obejmująca różne przychody spoza gospodarstwa wnoszone przez wszystkich członków rodziny. Były to różne formy aktywności gospodarczej oraz świadczenia socjalne — od pracy zawodowej poza gospodarstwem poprzez emerytury, renty, zasiłki, spłaty rodzinne czy darowizny do przedsiębiorczości w zakresie usług, handlu oraz agroturystyki. Wpływy pieniężne z tych źródeł stanowiły prawie 15% ogólnej kwoty przychodów. Największy wpływ na wielkość i udział strumienia wpływów z działalności prywatnej miały emerytury i renty. Zdecydowanie mniejsze znaczenie w strukturze przychodów pieniężnych miała działalność finansowa. Wpływy z tego źródła były bardzo niskie (2,41%). Tylko niewielka grupa producentów korzystała z kapitału obcego. Spośród 34 badanych gospodarstw 19 producentów nie korzystało w ogóle z kredytów i pożyczek, co świadczy o dużej ostrożności w finansowaniu działalności bieżącej i inwestycyjnej kapitałami obcymi. W strukturze wykorzystania zasobów gotówkowych największy udział osiągnęły kolejno: działalność prywatna i operacyjna, następnie finansowa oraz inwestycyjna. Wydatki na działalność operacyjną wynosiły przeciętnie 38,05%. Główną pozycję w wydatkach działalności operacyjnej zajmowały te na zakup obrotowych środków produkcji (49,9%) oraz opłata najemnej siły roboczej (36,5%). Przeciętnie w badanym gospodarstwie — z ogółu wydatków pieniężnych — co piątą złotówkę przeznaczano na nawozy, środki ochrony roślin i inne materiały produkcyjne, zaś co siódmą — na opłacenie najemnej siły roboczej. Wydatki na działalność inwestycyjną w niewielkim zakresie partycypowały w wydatkach pieniężnych badanej grupy gospodarstw. Na działalność inwestycyjną przeznaczono prawie 6-krotnie mniejsze środki niż na działalność operacyjną — udział finansowania inwestycyjnego wyniósł 6,41% całkowitych wydatków pieniężnych przeciętnego badanego gospodarstwa. Ponadto inwestycje podejmowano tylko w co trzecim gospodarstwie. Większość tych wydatków kierowana była na inwestycje o charakterze modernizacyjnym budowli i specjalistycznych urządzeń chłodniczych. Uwidoczniło się duże zróżnicowanie wydatków na działalność inwestycyjną w poszczególnych grupach obszarowych. Bowiem różnice były prawie 5-krotne — im powierzchnia gospodarstw była większa, tym więcej środków przeznaczano na inwestycje. Wyodrębnione rodzaje strumieni pieniężnych po stronie wpływów i wydatków kształtowały się odmiennie. Podstawowym źródłem wpływów środków pieniężnych była działalność operacyjna (81,77% wpływów), zaś po stronie wykorzystania zasobów gotówkowych działalność prywatna (44,47% wydatków ogółem). W rezultacie dodatnie saldo środków pieniężnych, czyli nadwyżkę wpływów nad wydatkami, osiągnięto z działalności operacyjnej (42 473 zł na jedno gospodarstwo). Pozostałe sfery działalności posiadały ujemne strumienie pieniężne, czyli więcej wydatkowano niż wynosiły wpływy. Ujemne saldo działalności inwestycyjnej wyniosło 3910 zł, finansowej — 6295 zł, a prywatnej — 20 868 zł na jedno gospodarstwo. Widać więc wyraźnie, że to głównie działalność operacyjna wzmacniała siłę finansową i wygospodarowała nadwyżki pieniężne na zabezpieczenie pozostałych potrzeb działalności. Nadwyżka finansowa działalności operacyjnej w 49,2% była przeznaczona na działalność prywatną właściciela gospodarstwa i jego rodziny, w 14,8% — na działalność finansową, w 9,2% — na inwestycyjną, zaś pozostałą część (26,8%) stanowiła akumulacja. Ostateczna kwota nadwyżki pozostająca na następne lata wyniosła średnio 11 400 zł na gospodarstwo. Dr inż. Anna Jargiełło jest pracownikiem AR w Lublinie Sprawozdanie finansowe składa się nie tylko z bilansu czy rachunku zysków i strat. Jego ważnym, choć niedocenianym elementem, jest również rachunek przepływów pieniężnych, zwany także sprawozdaniem z przepływów pieniężnych lub cash flow. Obowiązek nie dla wszystkich podmiotów Nie wszystkie jednostki stosujące przepisy ustawy o rachunkowości są zobowiązane do sporządzania rachunku przepływów pieniężnych jako elementu sprawozdania finansowego. Obowiązek taki ciąży na podmiotach, których sprawozdanie finansowe, zgodnie z art. 64 ust. 1 ustawy o rachunkowości (dalej: uor), podlega obowiązkowi corocznego badania przez biegłego rewidenta. Zobligowane do jego przygotowania będą jednostki sporządzające skonsolidowane sprawozdania finansowe grup kapitałowych oraz jednostki kontynuujące działalność, sporządzające jednostkowe sprawozdania jeśli są to: - banki krajowe, oddziały instytucji kredytowych, oddziały banków zagranicznych, zakładów ubezpieczeń, zakładów reasekuracji, głównych oddziałów i oddziałów zakładów ubezpieczeń, głównych oddziałów i oddziałów zakładów reasekuracji oraz oddziałów zagranicznych firm inwestycyjnych, - spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe, - jednostki działające na podstawie przepisów o obrocie papierami wartościowymi oraz przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi, - alternatywne spółki inwestycyjne w rozumieniu przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi, - jednostki działające na podstawie przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, - krajowe instytucje płatnicze i instytucje pieniądza elektronicznego, Autopromocja Specjalna oferta letnia Pełen dostęp do treści "Rzeczpospolitej" za 5,90 zł/miesiąc KUP TERAZ - spółki akcyjne, z wyjątkiem spółek będących na dzień bilansowy w organizacji, Zobowiązane są również pozostałe podmioty w zależności od skali prowadzonej działalności. Warunkiem spełnienia obowiązku sporządzenia cash flow jest przekroczenie przez jednostkę w poprzednim roku obrotowym co najmniej dwóch z trzech poniższych progów: 1. średnioroczne zatrudnienie w przeliczeniu na pełne etaty wyniosło co najmniej 50 osób, 2. suma aktywów bilansu na koniec roku obrotowego stanowiła równowartość w walucie polskiej co najmniej 2 mln euro, 3. przychody netto ze sprzedaży towarów i produktów oraz operacji finansowych za rok obrotowy stanowiły równowartość w walucie polskiej co najmniej 5 mln euro Ponadto należy zaznaczyć, że nawet w przypadku obowiązkowego badania sprawozdania finansowego, ustawodawca zwolnił z obowiązku sporządzania rachunku przepływów pieniężnych jednostki posiadające status jednostki małej i mikro. W związku z powyższym jednostki, które w roku obrotowym, za który sporządzają sprawozdanie finansowe oraz w roku poprzedzającym ten rok obrotowy nie przekroczyły co najmniej dwóch z trzech poniższych wielkości, będą mogły pominąć rachunek przepływów pieniężnych w swoim sprawozdaniu finansowym: 1. 17 mln zł – suma bilansowa, 2. 34 mln zł – przychody netto ze sprzedaży towarów i produktów, 3. 50 osób – średnioroczne zatrudnienie w przeliczeniu na pełne etaty. Należy jednak pamiętać, że warunkiem koniecznym umożliwiającym zastosowanie przewidzianych uproszczeń dla jednostek małych i mikro jest nie tylko zachowanie wyżej wymienionych progów, ale również podjęcie przez organ zatwierdzający (np. zgromadzenie wspólników w spółce z decyzji w sprawie sporządzania uproszczonego sprawozdania finansowego. Co prawda uor nie określa w jakim terminie powinna być podjęta uchwała dotycząca zastosowania uproszczeń, jednak przyjmuje się, że powinno to nastąpić przed sporządzeniem sprawozdania finansowego. Widać, co się dzieje z pieniędzmi Rachunek przepływów pieniężnych pokazuje w jaki sposób jednostka pozyskuje i wykorzystuje środki pieniężne w danym roku obrotowym. Ukazuje on trzy aspekty działalności firmy, których analiza może dostarczyć wielu istotnych informacji. Zgodnie z artykułem 48b ust. 3 uor pierwszym aspektem są przepływy z działalności operacyjnej, które powiązane są bezpośrednio z podstawowym rodzajem działalności danej firmy. Można tu wyodrębnić przepływy związane ze sprzedażą dóbr lub usług, wypłatą wynagrodzeń dla pracowników czy finansowaniem dostaw. Wyodrębniając tę grupę przepływów jako pierwszą ukazano możliwości przedsiębiorstwa w jego działalności podstawowej, pomijając tym samym przepływy powiązane z finansowaniem czy działalnością inwestycyjną danej spółki. Kolejnym aspektem są przepływy z działalności inwestycyjnej przedsiębiorstwa, które dotyczą nabywania i zbywania aktywów trwałych oraz aktywów finansowych klasyfikowanych jako krótkoterminowe, a ponadto wszelkich kosztów i korzyści z nimi związanych. Następnym, a za razem ostatnim aspektem działalności firmy są przepływy z działalności finansowej, które są powiązane z pozyskiwaniem i utratą źródeł finansowania, a w wyniku których zmienia się wartość zadłużenia jednostki oraz struktura kapitału własnego. Czytaj też: Przepływy pieniężne też pod kontrolą Dwie metody Rachunek przepływów pieniężnych, zgodnie z art. 48b ust. 1 uor oraz Krajowym Standardem Rachunkowości nr 1 „Rachunek przepływów pieniężnych" może być sporządzony w dwóch wariantach, mianowicie metodą pośrednią lub bezpośrednią (ich wzory są zawarte w załączniku nr 1 do uor). Metody te różnią się sposobem prezentacji danych z działalności operacyjnej, natomiast przepływy z działalności inwestycyjnej i finansowej prezentowane są jednakowo w obu metodach. Podczas gdy w metodzie bezpośredniej wykazuje się wpływy i wydatki z działalności operacyjnej jako odrębne pozycje, a następnie sumuje się je do kwoty przepływów pieniężnych netto, w metodzie pośredniej punktem wyjścia jest zysk netto. Zysk ten jest następnie korygowany o pozycje, które nie powodują zmiany stanu środków pieniężnych i o pozycje niedotyczące działalności operacyjnej. Do podstawowych korekt pozycji niepieniężnych zalicza się: - amortyzację, - wynik działalności inwestycyjnej oraz - zmianę stanu rezerw. Z kolei jeśli chodzi o pozycje pieniężne, ale niedotyczące działalności operacyjnej, można tu wymienić: - otrzymane dywidendy, - odsetki z tytułu inwestycji, - zapłacone odsetki od kredytów. Warto również pamiętać o uwzględnieniu w metodzie pośredniej zmiany stanu zobowiązań związanych z działalnością operacyjną, a także zapasów, należności oraz rozliczeń międzyokresowych. Obok przedstawiono przykład wskazujący na różnice w sporządzeniu rachunku przepływów pieniężnych w metodzie bezpośredniej w stosunku do rachunku sporządzonego metodą pośrednią. Jak wynika z przykładu, przepływy pieniężne netto mają taką samą wartość w przypadku zastosowania obu metod, jednak ich szczegółowa prezentacja jest różna. Metoda bezpośrednia wymaga sięgnięcia wprost do ewidencji analitycznej, metoda pośrednia skupia się natomiast na prezentacji zmian wartości wynikających z bilansu. Wybór sposobu sporządzenia cash flow zależy od kierownika badanej jednostki. Powinien on być również określony w polityce rachunkowości podmiotu. Uwaga! Większość podmiotów wybiera metodę pośrednią sporządzenia cash flow. Może to wynikać z faktu, że wybór metody bezpośredniej nie zwalnia jednostki z obowiązku uzgodnienia przepływów z działalności operacyjnej z prezentacją zgodną z metodą pośrednią, co wynika bezpośrednio z zakresu informacji dodatkowej. Czy cash flow jest potrzebny Podmioty często postrzegają obowiązek sporządzenia rachunku przepływów pieniężnych jedynie jako wypełnienie ustawowego obowiązku. Tymczasem jest on bardzo pożytecznym narzędziem do oceny sytuacji finansowej spółki. Bilans i rachunek zysków i strat nie dostarczają kompletnych informacji o kondycji finansowej. Bilans ujawnia informacje o samej zmianie środków pieniężnych, jednak nie pokazuje, jakie były źródła ich pozyskania i na co były wydatkowane. Z kolei rachunek zysków i strat służy bardziej analizie zdolności oraz możliwości danego przedsiębiorstwa do generowania środków finansowych. Rachunek przepływów pieniężnych ujawnia natomiast faktyczny przepływ gotówki w podziale na trzy podstawowe kierunki działalności. Pokazuje wynik na działalności podstawowej, wskazuje ile wydatkowano na środki trwałe, a ile na ich zakup, w jakiej kwocie zaciągnięto kredyty lub udzielono pożyczek. Są to istotne informacje z punktu widzenia zarządzania działalnością spółki. Ponadto, cash flow jest niezbędny do kontrolowania płynności finansowej w spółce, a także do analizy jej bezpieczeństwa. Dodatkowo ukazuje on wypłacalność firmy oraz zdolność do terminowego regulowania zobowiązań. Rachunek przepływów stanowi więc wypełnienie luki pomiędzy bilansem i rachunkiem wyników, i umożliwia pełne oddanie sytuacji finansowej danego podmiotu. Należy zatem pamiętać, że jest on narzędziem służącym dokładniejszej ocenie sytuacji finansowej danego przedsiębiorstwa, a w połączeniu z pozostałymi elementami sprawozdania finansowego ukazuje jego pełne możliwości pod względem operacyjnym, inwestycyjnym oraz także finansowym. Przykład Spółka XYZ zaksięgowała w roku 201X przychody ze sprzedaży netto w wysokości 100 mln zł, z tego klienci zapłacili 90 mln zł (dla uproszczenia pominięto kwestie VAT). W kosztach operacyjnych firma zaksięgowała koszty zakupu materiałów w kwocie 50 mln zł, z czego zapłacono 45 mln zł, pozostałe usługi 42 mln zł (opłacone w całości). Rachunek zysków i strat za rok 201X (w tys. zł): przychody ze sprzedaży 100 000 koszty operacyjne: -92 000 zakup materiałów -50 000 pozostałe usługi -42 000 wynik brutto 8 000 podatek dochodowy (zapłacony) -1 360 wynik netto 6 640 Ponadto, zmiana stanu aktywów i pasywów (dane z bilansu w tys. zł) wyniosła: - zmiana stanu należności (nieopłacona część sprzedaży): -10 000 - zmiana stanu zobowiązań (nieopłacona część zakupu materiałów): 5 000 W związku z powyższym przepływy z działalności operacyjnej według metody bezpośredniej będą wyglądały następująco: (patrz tabele w Galerii) Rachunek przepływów pieniężnych jest to jeden z kilku elementów sprawozdania finansowego, które zobowiązane są sporządzać niektóre jednostki. W tym artykule omówione zostanie, jak wypełnić rachunek przepływów pieniężnych metodą pośrednią. Możliwe jest również pobranie poniżej załączonego wzoru tego dokumentu. Cały dokument należy wypełniać odpowiednio za rok, za który sporządzany jest rachunek przepływów pieniężnych oraz za rok przepływów pieniężnych muszą sporządzać jednostki, które z mocy ustawy podlegają corocznemu badaniu sprawozdań finansowych. Jednostki do tego zobligowane określa art. 64 ustawy o 64 ust. 1 Ustawy o rachunkowościBadaniu podlegają roczne skonsolidowane sprawozdania finansowe grup kapitałowych oraz roczne sprawozdania finansowe - kontynuujących działalność:banków, zakładów ubezpieczeń oraz zakładów reasekuracji;spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych;jednostek działających na podstawie przepisów o obrocie papierami wartościowymi oraz przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi;jednostek działających na podstawie przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych;krajowych instytucji płatniczych i instytucji pieniądza elektronicznego;spółek akcyjnych, z wyjątkiem spółek będących na dzień bilansowy w organizacji;pozostałych jednostek, które w poprzedzającym roku obrotowym, za który sporządzono sprawozdania finansowe, spełniły co najmniej dwa z następujących warunków:średnioroczne zatrudnienie w przeliczeniu na pełne etaty wyniosło co najmniej 50 osób,suma aktywów bilansu na koniec roku obrotowego stanowiła równowartość w walucie polskiej co najmniej euro,przychody netto ze sprzedaży towarów i produktów oraz operacji finansowych za rok obrotowy stanowiły równowartość w walucie polskiej co najmniej euro. Wszystkie wyżej wymienione jednostki podlegają obowiązkowemu, corocznemu badaniu biegłych - w badaniu tym sprawdzana jest poprawność sporządzonego przez te jednostki sprawozdania finansowego, w skład którego wchodzi między innymi właśnie rachunek przepływów przepływów pieniężnych, a ściślej mówiąc jego poprawne sporządzenie, pomaga określić płynność finansową przedsiębiorstwa oraz pokazuje, jak kształtuje się ona w porównaniu do roku poprzedniego. Dzięki temu, że w tym dokumencie uwzględniane są nie tylko wpływy stanowiące przychody oraz wydatki stanowiące koszty, pozwala to na ukazanie prawdziwej kondycji finansowej wszystkim rachunek przepływów pieniężnych powinien zostać opatrzony datą oraz miejscowością sporządzenia. Kolejne części rachunku należy wypełniać według opisu A. Przepływy środków pieniężnych z działalności operacyjnejCzęść ta dotyczy przepływów pieniężnych wynikających z działalności operacyjnej jednostki, czyli z jej podstawowej działalności, np. świadczenia usług czy sprzedaży części: należy zamieścić kwotę zysku lub straty netto - należy ją obliczyć, sporządzając rachunek zysków i strat (kolejny element sprawozdania finansowego przedsiębiorstwa); należy wpisać sumę korekt zmiany stanu. Kwoty korekt, czyli zmiany stanu, należy ustalić, obliczając różnicę między stanem końcowym a początkowym danych aktywów i pasywów jednostki na za dany rok obrotowy. Zmiany te należy interpretować jako:wpływ środków pieniężnych, gdy aktywa się zwiększyły, a pasywa zmniejszyły,rozchód środków pieniężnych, gdy aktywa się zmniejszyły, a pasywa w punktach od 1 do 10 należy wprowadzić poszczególne kwoty z tych korekt dotyczących:Amortyzacji - jej wysokość należy ustalić poprzez obroty konta dotyczącego amortyzacji za dany rok obrotowy;Zysków (strat) z tytułu różnic kursowych - różnice kursowe obliczane są w momencie, gdy przedsiębiorstwo dokonuje transakcji (sprzedaż lub zakup) w walucie obcej oraz otrzymuje lub dokonuje płatności dotyczących tych transakcji również w walucie obcej;Odsetek i udziałów w zyskach (dywidend);Zysków (strat) z działalności inwestycyjnej;Zmiany stanu rezerw - należy ją ustalić poprzez porównanie stanu rezerw z pasywów w bilansie, należy jednak zwrócić uwagę na rezerwy przeznaczone na odroczony podatek, gdy te są rozliczane z kapitałem własnym i nie mają wtedy wpływu na wynik finansowy;Zmiany stanu zapasów - pozycję tę należy ustalić, biorąc pod uwagę stan zapasów w pozycjach bilansu, natomiast należy zwrócić uwagę na to, że w pewnych okolicznościach nie będzie można kwot tych wziąć wprost z bilansu, ponieważ mogły w danym okresie wystąpić operacje wpływające na stan zapasów, a niewpływające na rachunek przepływów pieniężnych, jak na przykład przekazanie lub otrzymanie zapasów jako wkład do firmy w formie aportu;Zmiany stanu należności - zmianę tę można obliczyć, biorąc pod uwagę pozycje dotyczące należności wykazane w bilansie, ale należy uważać, aby nie zsumować należności krótkoterminowych i długoterminowych z należnościami z działalności inwestycyjnej;Zmiany stanu zobowiązań krótkoterminowych - pozycja ta powinna uwzględniać zmianę w danym roku obrotowym stanu zobowiązań krótkoterminowych, czyli wymaganych w okresie poniżej 12 miesięcy, za wyjątkiem zmian powiązanych z:dłużnymi papierami wartościowymi,kredytami i pożyczkami,zobowiązaniami wekslowymi,działalnością inwestycyjną,zobowiązaniami powiązanymi ze zmianami zobowiązań na udziały w kapitale własnym,zmianą stanu funduszy specjalnych spowodowanych odpisem z zysku na zasilenie Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych;Zmiany stanu rozliczeń międzyokresowych - dotyczy ona zmiany rozliczeń międzyokresowych przychodów, czynnych i biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów. Uwagę należy zwrócić na czynne rozliczenie międzyokresowe z tytułu odroczonego podatku dochodowego - jeżeli są one odnoszone bezpośrednio na kapitał własny, to nie należy ich tutaj ujmować;Innych należy wpisać kwotę przepływów pieniężnych netto z działalności operacyjnej, czyli kwotę z punktu należy odjąć lub dodać do kwoty z punktu B. Przepływy środków pieniężnych z działalności inwestycyjnejCzęść ta dotyczy wpływów oraz wydatków związanych z działalnością inwestycyjną jednostki, czyli między innymi przychodów odsetkowych, z dywidend, zbycia środków trwałych oraz wydatków na zakup środków trwałych, nieruchomości lub inwestycje części:I. Wpływy, należy umieścić kolejno w punktach:Zbycie wartości niematerialnych i prawnych oraz rzeczowych aktywów trwałych - punkt ten dotyczy rocznych wpływów uzyskanych ze sprzedaży wartości niematerialnych i prawnych oraz rzeczowych aktywów trwałych. Przy wypełnianiu tej pozycji należy uważać, aby w kwocie tej nie ująć zwróconych przez kontrahentów zaliczek, które były wpłacone na poczet zakupu wartości niematerialnych i prawnych lub rzeczowych aktywów trwałych - wykazuje się je w pozycji sprawozdania “Inne wpływy inwestycyjne”;Zbycie inwestycji w nieruchomości oraz wartości niematerialne i prawne - ująć tutaj należy wpływy z całego roku z tytułu sprzedaży inwestycji w nieruchomości oraz w wartości niematerialne i prawne;Z aktywów finansowych, w tym:a) w jednostkach powiązanych - rozumie się przez to wpływy z jednostek wchodzących w skład danej grupy kapitałowej, b) w pozostałych jednostkach w podzieleniu na:- zbycie aktywów finansowych - w punkcie tym należy ująć wpływy ze sprzedaży aktywów finansowych (akcje i udziały w innych jednostkach, papiery wartościowe),- dywidendy i udziały w zyskach - zaliczyć do tej grupy należy również otrzymane zaliczki na poczet przyszłych dywidend,- spłata udzielonych pożyczek długoterminowych - oznacza kwotę spłat otrzymanych w danym roku pożyczek, które udzielone były na okres dłuższy niż 12 miesięcy,- odsetki - pozycja ta obejmuje wpływy odsetkowe z tytułu udzielonych przez przedsiębiorstwo pożyczek, założonych lokat lub innych aktywów finansowych. W punkcie tym nie wykazuje się wpływów ujętych w pozycji dotyczącej dywidend. Jeżeli chodzi o lokaty pieniężne, to w tej pozycji należy ująć jedynie otrzymane odsetki od lokat dokonywanych na okres powyżej 3 miesięcy - odsetki otrzymane z lokat zawieranych na okres krótszy zalicza się do wpływów z działalności operacyjnej,- inne wpływy z aktywów finansowych - punkt ten obejmuje wpływy z aktywów finansowych nieujętych w poprzednich punktach;Inne wpływy inwestycyjne - obejmują wszystkie wpływy inwestycyjne, które nie zostały ujęte w poprzednich pozycjach - są to np.: spłaty udzielonych pożyczek krótkoterminowych, wpływy z najmu inwestycji w nieruchomości, zwrot zaliczek udzielonych na poczet zakupu składników działalności inwestycyjnej, wpływy ze sprzedaży innych niż aktywa finansowe inwestycji Wydatki, należy ująć kwotę wydatków:Na nabycie wartości niematerialnych i prawnych oraz rzeczowych aktywów trwałych - pozycja ta obejmuje wydatki w danym okresie na zakup wartości niematerialnych i prawnych oraz rzeczowych aktywów trwałych. Należy pamiętać, że w pozycji tej oraz dwóch kolejnych (Inwestycje w nieruchomości oraz wartości niematerialne i prawne oraz Aktywa finansowe) należy wykazać wszystkie wydatki związane z zakupem, czyli niepodlegający odliczeniu podatek VAT oraz akcyzowy, koszt montażu, opłaty notarialne. Dodatkowo w tej pozycji, co do zasady, nie należy ujmować zaliczek wpłaconych na poczet nabycia wartości niematerialnych i prawnych - należy je wykazać w punkcie 4 “Inne wydatki inwestycyjne”. Natomiast w sytuacji, gdy zaliczki te są wpłacone w kwotach znacznych, a termin realizacji zamówienia jest niezbyt odległy, wyjątkowo można tu ująć wpłaconą zaliczkę. Pod warunkiem oczywiście, że zostaną zamieszczone odpowiednie adnotacje odnośnie tej operacji;Na inwestycje w nieruchomości oraz wartości niematerialne i prawne - w pozycji tej ujmuje się wydatki związane z inwestycjami w zakup nieruchomości oraz wartości niematerialnych i prawnych;Na aktywa finansowe, w tym:a) w jednostkach powiązanych - rozumie się przez to wpłaty do jednostek wchodzących w skład danej grupy kapitałowej, dotyczące zakupu aktywów finansowych, b) w pozostałych jednostkach:- nabycie aktywów finansowych - ująć tu należy wydatki związane z nabyciem akcji i udziałów obcych jednostek, papierów wartościowych lub pozostałych aktywów finansowych,- udzielone pożyczki długoterminowe - są to pożyczki, które udzielane są na okres dłuższy niż 12 miesięcy;Na inne wydatki inwestycyjne - jest to pozycja obejmująca wydatki inwestycyjne przedsiębiorstwa, które nie zostały ujęte w poprzednich punktach dotyczących działalności inwestycyjnej - wśród nich są np. pożyczki udzielane na okres krótszy niż 12 miesięcy, wpłacone zaliczki na poczet nabycia wartości niematerialnych i prawnych, rzeczowych aktywów trwałych lub inwestycji w Przepływy pieniężne netto z działalności inwestycyjnej - w typ punkcie rachunku przepływów pieniężnych należy wpisać różnicę między kwotą z punktu I, czyli wpływów inwestycyjnych, a kwotą z punktu II, czyli wydatkami inwestycyjnymi. Część C. Przepływy środków pieniężnych z działalności finansowejRachunek przepływów pieniężnych - część C dokumentu - dotyczy wpływów oraz wydatków przedsiębiorstwa związanych z działalnością finansową części I. wpisać należy wpływy:Netto z wydania udziałów (emisji akcji) i innych instrumentów kapitałowych oraz dopłat do kapitału - pozycja ta powinna objąć wpływy związane z powiększeniem kapitału własnego przedsiębiorstwa, które jest związane z wydaniem udziałów, to jest akcji i innych instrumentów kapitałowych. Kwoty te należy ująć w tej pozycji, nawet jeżeli nie miała miejsca rejestracja podwyższenia kapitału w rejestrze sądowym. W pozycji tej należy również ująć przychody ze sprzedaży akcji własnych i równych nim akcji jednostki dominującej w grupie kapitałowej. W sytuacji, gdy przedsiębiorstwo poniosło wydatki związane z emisją akcji, a jeszcze nie otrzymało z ich tytułu wpływów, to wydatki te należy ująć w części sprawozdania, w punkcie “Inne wydatki finansowe”.Dodatkowo, należy pamiętać, aby w pozycji tej nie ujmować zwiększeń kapitału własnego związanego z:wniesieniem wkładu w formie niepieniężnej,zatrzymaniem zarobku (zysku) w przedsiębiorstwie, który np. powiększy kapitał zapasowy,zadeklarowanymi zakupami akcji, które nie zostały opłacone, ponieważ takie operacje powinny być ujęte w tej pozycji dopiero w okresie ich opłacenia przez nabywcę;Kredyty i pożyczki - w tej pozycji należy ująć wpływy z tytułu otrzymanych kredytów bądź pożyczek długo- oraz krótkoterminowych. Jeżeli z sumy udzielonego kredytu lub pożyczki potrącona została prowizja lub odsetki, to kwotę tę powinno się odjąć od kwoty pożyczonych pieniędzy;Emisja dłużnych papierów wartościowych - pozycja ta obejmuje wpływy do jednostki związane z emisją przez nią długo- oraz krótkoterminowych obligacji własnych, dłużnych papierów wartościowych oraz innych instrumentów kapitałowych. Kwotę wpływów z tych tytułów należy pomniejszyć o koszty związane z emisją;Inne wpływy finansowe - w niniejszej pozycji wykazać należy wpływy związane z działalnością finansową jednostki, które nie zostały ujęte w pozostałych pozycjach, tak jak np.: otrzymane części II. należy wpisać wydatki na:Nabycie udziałów własnych - pozycja ta powinna obejmować wydatki na zmniejszenie kapitału związane z wykupem udziałów lub akcji własnych lub jednostki dominującej w grupie kapitałowej;Dywidendy i inne wpłaty na rzecz właścicieli - w tej pozycji wykazać należy wydatki związane z wypłaceniem dywidend z zysku oraz zaliczek z nimi związanymi;Inne,niż wypłaty na rzecz właścicieli wydatki z tytułu podziału zysku - pozycja ta obejmuje wypłaty z zysku inne, niż wypłaty na rzecz właścicieli, czyli np.: wydatki na wypłaty tantiem, wydatki na cele społeczne czy nagrody;Spłaty kredytów i pożyczek - w tej pozycji należy ująć wydatki z tytułu spłacanych kredytów bądź pożyczek długo- oraz krótkoterminowych. Z sumy udzielonego kredytu lub pożyczki należy wykazać jedynie część kapitałową raty, bez odsetek i prowizji. Jeżeli natomiast pożyczka lub kredyt udzielona jest i spłacana w walucie obcej, to kwoty kapitału należy wykazywać, sumując raty kapitałowe wraz ze zrealizowanymi różnicami kursowymi;Wykup dłużnych papierów wartościowych - wykazać tu należy wydatki związane z wykupieniem wyemitowanych przez przedsiębiorstwo obligacji oraz innych dłużnych papierów wartościowych;Z tytułu innych zobowiązań finansowych - w tej pozycji wykazuje się wydatki związane ze spłatą zobowiązań finansowych, których rachunek przepływów pieniężnych nie ujmuje w innych punktach, np.: wykup weksli o innym charakterze niż operacyjny;Płatności zobowiązań z tytułu umów leasingu finansowego - wykazać tu należy wydatki przedsiębiorstwa związane ze spłacaniem rat leasingu finansowego - należy wykazać jedynie część kapitałową raty, bez odsetek i prowizji. Jeżeli natomiast leasing udzielony i spłacany jest w walucie obcej, to kwoty kapitału należy wykazywać, sumując raty kapitałowe wraz ze zrealizowanymi różnicami kursowymi. Odsetki i prowizje należy wykazać w kolejnej pozycji rachunku przepływów pieniężnych, czyli “Odsetki”;Odsetki - pozycja ta powinna obejmować wydatki jednostki związane z opłaconymi odsetkami od przyznanych kredytów oraz pożyczek, dłużnych papierów wartościowych oraz prowizji bankowych;Inne wydatki finansowe - pozycja ta obejmuje wydatki związane z działalnością finansową jednostki, których rachunek przepływów pieniężnych nie wykazał w innych pozycjach, takie jak.: wydatki dotyczące pokrycia zobowiązań finansowych jednostki, wywołanych przez udzielone gwarancje Przepływy pieniężne netto z działalności finansowej - w typ punkcie rachunku przepływów pieniężnych należy wpisać różnicę między kwotą z punktu I, czyli wpływów finansowych, a kwotą z punktu II, czyli wydatkami D. Przepływy pieniężne netto razemW tej części należy zsumować kwoty z wszystkich pozostałych części, czyli przepływów pieniężnych z:działalności operacyjnejdziałalności inwestycyjnejdziałalności E. Bilansowa zmiana stanu środków pieniężnychW tej części należy ująć, jeżeli ona występuje, bilansową zmianę stanów środków pieniężnych oraz wyróżnić z niej ewentualną zmianę stanu środków pieniężnych z tytułu różnic F. Środki pieniężne na początek okresuW tym punkcie należy zamieścić kwotę środków pieniężnych przedsiębiorstwa na początek danego okresu sprawozdawczego, których wartość jest zgodna z pozycją w G. Środki pieniężne na koniec okresuW tej części cały rachunek przepływów pieniężnych jest podsumowywany - należy w tej części ująć różnicę między stanem początkowym środków pieniężnych oraz sumy wszystkich przepływów pieniężnych danej jednostki. Wynik ten powinien się równać środkom pieniężnym dostępnym na koniec okresu sprawozdawczego. Gwarantuje to poprawność sporządzenia raportu. Do pobrania: Ustawa o rachunkowości (dalej: uor) określa minimalne wymogi informacyjne w zakresie rachunku przepływów pieniężnych. Informacje te znajdziemy w załączniku nr 1. W dodatkowych informacjach i objaśnieniach sprawozdania finansowego należy ujawnić: 1) objaśnienie struktury środków pieniężnych przyjętych do rachunku przepływów pieniężnych, 2) uzgodnienie przepływów pieniężnych netto z działalności operacyjnej sporządzone metodą pośrednią, gdy rachunek przepływów pieniężnych sporządzony jest metodą bezpośrednią, 3) przyczyny różnic pomiędzy zmianami stanu niektórych pozycji w bilansie oraz zmianami tych samych pozycji wykazanymi w rachunku przepływów pieniężnych. Wymogi te zawarte są również w KSR nr 1 „Rachunek przepływów pieniężnych". Znajdują się w nim argumenty uzasadniające przedstawienie dodatkowych informacji i objaśnień do rachunku przepływów pieniężnych, a mianowicie: a) ułatwia to właściwe odczytanie i interpretację kwot wykazanych w poszczególnych pozycjach sprawozdania, szczególnie gdy wartość pozycji odbiega od wykazanej w innych elementach sprawozdania finansowego, b) pozwala na „odciążenie" rachunku przepływów pieniężnych i eliminację pozycji mniej istotnych z punktu widzenia podstawowego w celu sporządzania tego rachunku, c) rozszerza możliwości porównań, przydatnych przy szacowaniu wartości i prawdopodobieństwa wystąpienia przepływów pieniężnych w przyszłości. Ekwiwalenty Nie zawsze bilansowa wartość środków pieniężnych odpowiada wartości środków pieniężnych prezentowanych w rachunku przepływów pieniężnych. Niektóre aktywa finansowe na potrzeby sporządzania rachunku przepływów pieniężnych, mogą zostać przeklasyfikowane do środków pieniężnych – ekwiwalentów środków pieniężnych. Jest to możliwe w przypadku aktywów, które spełniają określone wymogi. Autopromocja Specjalna oferta letnia Pełen dostęp do treści "Rzeczpospolitej" za 5,90 zł/miesiąc KUP TERAZ Ekwiwalenty środków pieniężnych są to te aktywa pieniężne, niezaliczane do środków pieniężnych oraz inne aktywa finansowe, które charakteryzują się jednocześnie: 1) wysokim stopniem płynności, to jest łatwością wymiany na określoną kwotę środków pieniężnych, 2) nieznacznym ryzykiem utraty wartości oraz 3) krótkim terminem płatności lub wymagalności, nie dłuższym niż trzy miesiące od dnia ich otrzymania, wystawienia, nabycia lub założenia (lokaty). W takiej sytuacji należy w dodatkowych informacjach i objaśnieniach wyjaśnić, które aktywa finansowe na potrzeby rachunku przepływów pieniężnych kwalifikowane są jako środki pieniężne i ich ekwiwalenty. Jednostka może uznać, że przyjęte przy sporządzaniu bilansu zasady klasyfikowania krótkoterminowych aktywów finansowych do środków pieniężnych i innych aktywów pieniężnych są takie same, jak stosowane do określenia środków pieniężnych i ich ekwiwalentów w rachunku przepływów pieniężnych. W dodatkowych informacjach i objaśnieniach podaje się wtedy odpowiednią informację na ten temat. Metoda sporządzania Ustawa o rachunkowości pozwala wybrać metodę sporządzania rachunku przepływów pieniężnych (bezpośrednią lub pośrednią). Jeżeli jednak zdecydujemy się na metodę bezpośrednią, to w dodatkowych informacjach i objaśnieniach należy przedstawić przepływy pieniężne z działalności operacyjnej przygotowane na podstawie metody pośredniej. Wymóg dotyczy tylko przepływów z działalności operacyjnej, ponieważ przepływy z działalności inwestycyjnej i finansowej zawsze są sporządzane metodą bezpośrednią. Zasady przyjęte do sporządzenia rachunku przepływów pieniężnych są częścią przyjętej przez jednostkę polityki rachunkowości i wymagają, zgodnie z ustawą o rachunkowości, ujęcia w dokumentacji oraz omówienia we wprowadzeniu do sprawozdania finansowego. Zmiany stanów... Sporządzając przepływy z działalności operacyjnej metodą pośrednią eliminujemy operacje niepieniężne i te, które nie dotyczą działalności operacyjnej. Może to spowodować różnice między zmianami stanu niektórych pozycji wykazanych w bilansie oraz zmianami tych pozycji wykazanymi w rachunku przepływów pieniężnych. Dotyczy to np. zmiany stanu rezerw, należności, zapasów, zobowiązań krótkoterminowych, z wyjątkiem pożyczek i kredytów, rozliczeń międzyokresowych. Należy również wyjaśnić ich przyczyny. ...rezerw... Różnice mogą np. wynikać ze zmiany stanu rezerw na odroczony podatek dochodowy, jeżeli rezerwę na podatek utworzono z pominięciem wyniku finansowego netto bieżącego okresu w ciężar kapitału (funduszu) własnego (na kapitał z aktualizacji wyceny), np. w przypadku wyceny instrumentów. Rozbieżności wystąpią również w sytuacji, gdy sporządzamy rachunek przepływów pieniężnych za okres, w którym miało miejsce połączenie jednostek. Przykład Nota do rachunku przepływów pieniężnych dotycząca zmiany stanu rezerw może wyglądać następująco: Pozycja Zmiana stanu rezerw na zobowiązania 2014 2013 Rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego Rezerwa na świadczenia emerytalne i podobne Pozostałe rezerwy Razem Zmiana stanu ...i zapasów W pozycji zmiany stanu zapasów nie uwzględnia się np. zmiany stanu zapasów z tytułu wkładu niepieniężnego otrzymanego lub przekazanego pod postacią zapasów czy zmiany stanu zapasów z tytułu ich przeniesienia do środków trwałych (w tym w budowie) lub przekwalifikowania środków trwałych do zapasów. Przykład Nota dotycząca zmiany stanu zapasów może wyglądać tak: Pozycja Zmiana stanu zapasów 2014 2013 Ogółem zapasy Koszty zakupu Aktualizacja wyceny zapasów Razem Zmiana stanu Należności też trzeba wykazać Nie uwzględnia się zmiany stanu należności dotyczących działalności inwestycyjnej, np. z tytułu sprzedaży środków trwałych lub z operacji i zdarzeń niepieniężnych, jak np. z zamiany należności z tytułu dostaw i usług na udziały. Przykład Nota przygotowana dla zaprezentowania zmiany stanu należności: Pozycja Zmiana stanu należności 2014 2013 Należności długoterminowe Należności krótkoterminowe od jednostek powiązanych Należności krótkoterminowe od pozostałych jednostek Razem należności brutto Odpisy aktualizujące wartość należności Razem należności netto, w tym Należności z tytułu sprzedaży wartości niematerialnych i prawnych i środków trwałych Należności z tytułu sprzedaży inwestycji w nieruchomości i wartości niematerialne i prawne Inne należności z tytułu działalności inwestycyjnej Razem należności z działalności inwestycyjnej Należności finansowe Razem należności z działalności finansowej Należności z działalności operacyjnej Zmiana stanu należności Zobowiązania krótkoterminowe z wyjątkiem pożyczek i kredytów Nie uwzględnia się zmian stanu zobowiązań dotyczących działalności inwestycyjnej ani z operacji lub zdarzeń niepieniężnych, jak np. zamiany zobowiązań dotyczących działalności operacyjnej na kapitał własny czy zmiany stanu zobowiązań z tytułu podatku dochodowego odnoszonych bezpośrednio na kapitał własny. Przykład Nota dotycząca zmiany stanu zobowiązań krótkoterminowych może być zbudowana z następujących elementów: Pozycja Zmiana stanu zobowiązań krótkoterminowych, bez kredytów i pożyczek 2014 2013 Zobowiązania krótkoterminowe wobec jednostek powiązanych Zobowiązania krótkoterminowe wobec pozostałych jednostek Fundusze specjalne Razem zobowiązania, w tym: Zobowiązania z tytułu zakupu wartości niematerialnych i prawnych i środków trwałych Zobowiązania z tytułu zakupu inwestycji w nieruchomości i wartości niematerialne i prawne Inne zobowiązania z tytułu działalności inwestycyjnej Razem zobowiązania z działalności inwestycyjnej Zobowiązania z tytułu nabycia (akcji) własnych Zobowiązania z tytułu dywidend i innych wypłat na rzecz właścicieli Zobowiązania inne niż wypłaty na rzecz właścicieli z tytułu podziału zysku Zobowiązania z tytułu dłużnych papierów wartościowych Inne zobowiązania finansowe Zobowiązania z tytułu umów leasingu finansowego Zobowiązania z tytułu kredytów i pożyczek Razem zobowiązania z działalności finansowej Zobowiązania z działalności operacyjnej Zmiana stanu zobowiązań Rozliczenia międzyokresowe Nie wykazuje się w zmianie stanu rozliczeń międzyokresowych, np. zmiany rozliczeń czynnych z tytułu odroczonego podatku dochodowego odnoszonego bezpośrednio na kapitał własny. Ponadto nie wykazuje się zmian stanu rozliczeń ujętych drugostronnie na kontach aktywów lub zobowiązań, a w szczególności: zmiany stanu ujemnej wartości firmy w roku jej powstania, wartości darowizn niepieniężnych otrzymanych w postaci składników aktywów trwałych, a także dotacji – w roku ich otrzymania. Przykład Zmianę stanu rozliczeń międzyokresowych można przedstawić w następujący sposób: Pozycja Zmiana stanu rozliczeń międzyokresowych 2014 2013 Długoterminowe rozliczenia międzyokresowe Krótkoterminowe rozliczenia krótkoterminowe Razem 1. Zmiana stanu Ujemna wartość firmy Długoterminowe rozliczenia międzyokresowe (pasywa) Krótkoterminowe rozliczenia międzyokresowe (pasywa) Długoterminowe rozliczenia międzyokresowe przychodów Krótkoterminowe rozliczenia międzyokresowe przychodów Razem 2. Zmiana stanu 3. Otrzymana dotacja na sfinansowanie nabycia środków trwałych Ogółem zmiana stanu rozliczeń międzyokresowych (1+2+3) Nabycie wartości niematerialnych i prawnych oraz rzeczowych aktywów trwałych W pozycji dotyczącej nabycia wartości niematerialnych i prawnych oraz rzeczowych aktywów trwałych nie ujmuje się zaliczek udzielonych na poczet zakupu wartości niematerialnych i prawnych oraz rzeczowych aktywów trwałych (są one wykazywane w pozycji „Inne wydatki inwestycyjne"). Jeżeli jednak kwota zaliczki jest znaczna, prawdopodobieństwo faktycznego nabycia duże, a termin realizacji krótki, to można wydatek na zaliczkę wykazać w pozycji dotyczącej nabycia składników aktywów jednostki. Fakt taki wymaga ujawnienia w dodatkowych informacjach i objaśnieniach wraz z podaniem kwoty zaliczki i terminu realizacji zakupu. Środki pieniężne Jeżeli pozycja „Środki pieniężne" dla potrzeb rachunku przepływów pieniężnych i bilansowych różni się lub występują jeżeli w jednostce na koniec okresu objętego sprawozdaniem różnice kursowe od środków pieniężnych zgromadzonych na rachunkach walutowych i w kasie, to należy wyjaśnić różnice w dodatkowych informacjach i objaśnieniach. Przykład Propozycja noty na temat bilansowej zmiany stanu środków pieniężnych Pozycja E. Bilansowa zmiana stanu środków pieniężnych 2014 2013 Środki pieniężne w kasie Środki pieniężne na rachunkach bankowych Lokaty bankowe do 3 miesięcy Ekwiwalenty środków pieniężnych, w tym – czeki, – weksle, – inne Razem środki pieniężne oraz ekwiwalenty środków pieniężnych Zmiana środków pieniężnych oraz ekwiwalentów środków pieniężnych Wycena bilansowa środków pieniężnych Zmiana stanu środków pieniężnych z tytułu różnic kursowych Środki pieniężne o ograniczonej możliwości dysponowania Brak wyjaśnień może oznaczać błędy Katarzyna Rydz, audit partner w dziale rewizji finansowej BDO, trener szkoleniowy Poza ujawnieniami zawartymi w załączniku nr 1 do ustawy o rachunkowości jednostki powinny przedstawiać w dodatkowych informacjach i objaśnieniach inne informacje służące wyjaśnieniu pozostałych pozycji rachunku przepływów pieniężnych. Dotyczy to głównie pozycji niepieniężnych, które nie wynikają wprost z innych elementów sprawozdania finansowego, np. różnic kursowych, odsetek dotyczących działalności inwestycyjnej i finansowej. Dotyczy to również pozycji „Inne korekty". Wysoka wartość w tej pozycji bez informacji wyjaśniającej, czego ona dotyczy, może oznaczać, że rachunek przepływów pieniężnych nie został sporządzony prawidłowo i w pozycji tej zaprezentowano kwoty, które dotyczą innych elementów rachunku przepływów pieniężnych. Fragment bilansu i rachunku zysków i strat za bieżący rok: źródło: Rzeczpospolita źródło: Rzeczpospolita Przykład prezentacji w rachunku przepływów pieniężnych zgodnie z MSSF: RAPORTY | Zaciągnięte przez jednostkę pożyczki, bez względu na ich przeznaczenie, wykazuje się w segmencie działalności finansowej jako pozyskanie obcego źródła pieniędzy. Kredyty i pożyczki to z pewnością pozycje, które występują w większości polskich przedsiębiorstw. O ich właściwą prezentację w rachunku przepływów pieniężnych trzeba zadbać szczególnie. Ma to bowiem bardzo ważne walory informacyjne dla odbiorców sprawozdań finansowych. Wpływy i wydatki Pozycja rachunku przepływów pieniężnych (w obu wariantach ich sporządzania), czyli wpływy z kredytów i pożyczek, odzwierciedla całkowitą wartość wpływów w danym okresie z tytułu otrzymanych przez jednostkę kredytów i pożyczek. Ujmuje się tu wpływy z tytułu otrzymanych kredytów i pożyczek długo- i krótkoterminowych, i to wykorzystanych zarówno na cele działalności operacyjnej, jak i inwestycyjnej. Jeżeli bank w momencie postawienia kredytu do dyspozycji potrącił prowizję i część odsetek, to odpowiednio niższa będzie suma efektywnie wykorzystanego kredytu. Natomiast pozycja po stronie wydatków, czyli „Spłaty kredytów i pożyczek", pokazuje wartość spłat kredytów i pożyczek w danym okresie. Jedynym przypadkiem, w którym standard nie zaleca stosowania szyku rozwartego w zakresie prezentacji kredytów i pożyczek, jest ujęcie kredytu w rachunku bieżącym oraz linii kredytowej. Pozycje te należy wykazywać w rachunku przepływów pieniężnych per saldo. Gdy saldo na początek... Dostęp do treści jest płatny. Archiwum Rzeczpospolitej to wygodna wyszukiwarka archiwalnych tekstów opublikowanych na łamach dziennika od 1993 roku. Unikalne źródło wiedzy o Polsce i świecie, wzbogacone o perspektywę ekonomiczną i prawną. Ponad milion tekstów w jednym miejscu. Zamów dostęp do pełnego Archiwum "Rzeczpospolitej" ZamówUnikalna oferta

darowizna w rachunku przepływów pieniężnych